Kήρυγμα του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου;

Ὁ Ιωάννης ὁ Πρόδρομος, ἀγαπητοί μου, ἦ­ταν παιδὶ εὐσεβῶν γονέων, τοῦ Ζαχαρίου καὶ τῆς Ἐλισάβετ, ποὺ ἀξιώθηκαν νὰ τὸν ἀποκτή­σουν σὲ μεγάλη ἡλικία κατὰ τρόπο θαυμαστό. Ἰωάννης θὰ πῇ «δῶρο Θεοῦ». Καὶ ἦταν δῶρο Θεοῦ ὁ Ἰωάννης. Ἔμβρυο ἀκόμα, μέσα ἀπ᾽ τὴν κοιλιὰ τῆς μητέρας του, χαιρέτισε καὶ προσ­κύνησε τὸ Χριστό, ὅταν ἡ Παναγία ἔγκυος, ἐ­πισκέφθηκε τὴν Ἐλισάβετ. Τότε «ἐσκίρτησε τὸ βρέφος», ὁ Ιωάννης, «ἐν τῇ κοιλίᾳ» τῆς μη­τέρας του (Λουκ. 1,41). Ἀπὸ τότε ἦταν ἁγιασμένος.

Ὅταν μεγάλωσε, πῆγε στὴν ἔρημο τοῦ Ἰορ­δάνου. Ἐκεῖ ἀσκήθηκε αὐστηρά. Ἔζησε βίο ὑ­περάνθρωπο. Ἡ ἐνδυμασία του ἁπλῆ. Τὸ φαγη­τό του λιτό. Ποτό του τὸ νερὸ τοῦ ποταμοῦ. Στρῶμα του ἡ ἀμμουδιὰ τῆς ὄχθης, ὀροφὴ τὰ ἄστρα τ᾿ οὐρανοῦ, συντροφιά του τὰ θηρία. Μέσα σὲ τέτοιες συνθῆκες ἀνδρώθηκε. Βιβλίο, ποὺ μελετοῦσε, ἦταν ἡ φύσις. Τὰ πάντα μιλοῦν, ὅλα κηρύττουν τὸ μεγαλεῖο τοῦ Θεοῦ· «Αἰνεῖτε αὐτὸν ἥλιος καὶ σελήνη, αἰνεῖτε αὐ­τὸν πάντα τὰ ἄστρα καὶ τὸ φῶς» (Ψαλμ. 148,3).

Πανεπιστήμιο τοῦ Ιωάννου ἡ ἔρημος. Ἐκεῖ καταρτίσθηκε, καὶ ἐκεῖ ἔλαβε τὴν ἐντολὴ ν᾿ ἀρ­χίσῃ τὸ βάπτισμα καὶ τὸ κήρυγμα. Ἕνα κήρυγμα ποὺ διέφερε ἀπὸ τὰ κηρύγματα τῶν φαρισαίων καὶ γραμματέων, κήρυγμα ποὺ ξυπνοῦσε τὴν συνείδησι, ἀναγκαῖο στὴν ἐκφυλισμένη γενεά.

Ποιο ήταν το κήρυγμα του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου και Βαπτιστού;

Τὸ βασανισμένο λαὸ τὸν ἔβλεπε ὁ Ιωάννης μὲ συμπάθεια καὶ τὸ κήρυγμά του ἦταν κήρυ­γμα παρηγορίας καὶ ἐνισχύσεως.

Τοὺς συνιστοῦσε, νὰ ἔχουν ἀγάπη καὶ ἀλληλεγγύη μετα­ξύ τους· συνιστοῦσε πρὸ παντὸς τὴν ἐλεημο­σύνη. Θεῖο ἄρωμα!

Τὰ ὡραιότερα λόγια τὰ ἔ­χει πεῖ τὸ Εὐαγγέλιο. Ἂς τ᾿ ἀκούσουν ὅσοι πιστεύουν στὸ Μὰρξ καὶ στὸ Λένιν, ποὺ ἔκλεψαν συνθήματα ἀπὸ τὸ Εὐ­αγγέ­λιο καὶ τὰ κλεμμένα τὰ ἀνακάτεψαν μὲ ὑλισμὸ καὶ ἀθεΐα. Ἰδού τὸ μεγάλο σφάλμα τους. Τί ἔ­λεγε λοιπὸν ὁ Ιωάννης· Ὅποιος ἔχει δυὸ πουκάμισα, νὰ δώσῃ τὸ ἕνα σ᾿ αὐτὸν ποὺ εἶνε γυμνός· καὶ ὅποιος ἔχει δυὸ ψωμιά, νὰ δώσῃ τὸ ἕνα στὸν ἄλλο ποὺ πεινάει (Λουκ. 3,11). Αὐτὰ τὰ εἶ­πε πολὺ προτοῦ παρουσιαστοῦν οἱ διάφοροι λεγόμενοι θεωρητικοὶ διδάσκαλοι τῆς ἰσότητος καὶ δικαιοσύνης.

Κήρυγμα κοινωνικό, ῥιζοσπαστικό, κή­ρυγμα ἐλεημοσύνης καὶ φιλαν­θρωπίας, κήρυ­γμα ἀληθινῆς ἰσότητος καὶ δικαιοσύνης.

Ἔρχονταν κατόπιν κοντά του τελῶνες. Τί ἦ­ταν αὐτοί; Δὲν εἶχαν καλὸ ὄνομα. Ἦταν ὑ­πάλ­λη­λοι τοῦ Ῥωμαϊκοῦ κράτους, ἔφοροι καὶ εἰσ­πράκτορες, ποὺ δὲν ἀρκοῦνταν νὰ εἰσπράτ­τουν τὴ νόμιμη φορολογία, ἀλλὰ πίεζαν πολὺ τὸ λαό, γι᾽ αὐτὸ ἦταν μισητοί. Σ᾿ αὐτοὺς ἔλεγε· Μὴ πιέζετε καὶ μὴν εἰσπράττετε περισσότερα ἀπὸ ὅ,τι πρέπει νὰ εἰσπράττετε (βλ. ἔ.ἀ. 3,12-13).

Ἔρχονταν μετὰ στρατιῶτες τῶν ῥωμαϊκῶν λε­­γεώνων, πανίσχυροι κατὰ κόσμον.

Σ᾿ αὐ­τοὺς τί ἔλεγε; Δὲν ἔλεγε νὰ ῥίξουν τὰ ὅπλα· διότι εἶνε ἀναγκαῖα γιὰ τὴν ἀσφάλεια τῆς δημοσίας τάξεως.

Ἀλλὰ τί τοὺς ἔλεγε· Τὸ ὅπλο, ποὺ σᾶς ἔδωσε ἡ πατρίδα, μὴν τὸ χρησιμοποι­­εῖ­τε κάνοντας κατάχρησι καὶ ἀδικία, μὴν ἐκ­μεταλλεύεστε τὴν ἐξουσία σας γιὰ ν᾿ ἁρπάζε­τε· ἀρκεσθῆτε στὸ μισθό σας (βλ. ἔ.ἀ. 3,14).

Πρὸς ὅλο τὸν ὄχλο μιλοῦσε μὲ εὐθύτητα. Ἀλλ᾿ ἐκεῖνοι ποὺ προκαλοῦσαν περισσότερο τὸν ἔλεγχό του ἦταν οἱ φαρισαῖοι, ἡ ἄρ­χου­σα τάξις. Αὐτοὶ καυχόνταν γιὰ τὴ σοφία τους, γιὰ τὶς γνώσεις τους, γιὰ τὴν «ἁγιωσύνη» τους.

Σ᾿ αὐτοὺς ἦταν σκληρός, πολὺ σκληρός. Τοὺς ὠνόμαζε ὀχιές, «γεννήματα ἐχιδνῶν» (ἔ.ἀ. 3, 7). Γιατί; Γιατὶ ἦταν μητροκτόνοι καὶ πατροκτόνοι σὰν τὴν ὀχιά, ποὺ ὅταν πρόκειται νὰ γεννη­θῇ τρώει τὴ κοιλιὰ τῆς μάνας της καὶ τὴν θανατώνει. Τοὺς ὠνόμαζε ἀκόμη δέντρα σαπρά, ποὺ τὰ περιμένει τσεκούρι καὶ φωτιά· «Πᾶν δένδρον μὴ ποιοῦν καρπὸν καλὸν ἐκκόπτεται καὶ εἰς πῦρ βάλλεται» (ἔ.ἀ. 3,9). Τὸ καλὸ δέντρο ἔχει καρπούς· ἡ μηλιὰ τὰ μῆλα, ἡ ἀ­χλαδιὰ τὰ ἀχλάδια, ἡ πορτοκαλιὰ τὰ πορτοκάλια. Ἐσὺ τί κάνεις, ἄχρηστε ἄνθρωπε;

Τέλος ὁ Ιωάννης ἔκανε ἕνα τόλμημα.

Τὶς ἡ­μέρες ἐκεῖνες ἕνας βασιλιᾶς παντοδύναμος, ὁ Ἡρῴδης, ἔδιωξε τὴ νόμιμη γυναῖκα του, πῆ­ρε ὡς παλλακίδα τὴ γυναῖκα τοῦ ἀδελφοῦ του, τὴν αἰσχρὴ Ἡρῳδιάδα, καὶ συζοῦσε μαζί της. Ὅσοι ἀνέβαιναν στὰ ἀνάκτορα τὸν κολάκευαν. (Ἔτσι εἶνε. Νὰ κάνω τώρα τὸν παραλληλισμό; Διότι συνέβη αὐτὸ καὶ στὶς μέρες μας. «Λεβέντη» τὸν λέγανε ἕνα πόρνο, 75 χρονῶν ἄνθρωπο, ποὺ διέλυσε τὴν οἰκογένειά του καὶ συζοῦσε μὲ ἄλλη γυναῖκα).

Τέτοιοι εἶνε οἱ ἄν­θρωποι… Ὁ Ιωάννης ὅμως ἀνέβηκε στὰ ἀνάκτορα καὶ ἔρριξε τὸν κεραυνό. Κεραυνὸς ἦ­ταν ὁ λόγος του «Οὐκ ἔξεστί σοι ἔχειν τὴν γυναῖκα τοῦ ἀδελφοῦ σου» (Μᾶρκ. 6,18)· δὲν σοῦ ἐ­πιτρέπεται, βασιλιᾶ, νὰ ἀτιμάζῃς τὸν ἑαυτό σου καὶ νὰ συζῇς παράνομα μὲ τὴ γυναῖκα τοῦ ἀδελφοῦ σου. Αὐτὸς ἦταν ὁ λόγος του· πέντε λέξεις κήρυγμα. Ἀλλὰ οἱ λέξεις αὐτὲς ἀξίζουν περισσότερο ἀπὸ μυριάδες κηρύ­γματα. Καὶ τελικὰ αὐτὲς στοίχισαν τὸ κεφάλι τοῦ τιμίου Προδρόμου.

Τέτοιος ἦταν ὁ Πρόδρομος. Καὶ τέτοια παράδοσι ἄφησε στὴν Ἐκκλησία μας. Ἂν πρέπῃ νὰ ὑπάρχῃ κήρυγμα στὴν Ἐκκλησία, τὸ κήρυ­γμα δὲν πρέπει νά ᾽νε κολακεία· πρέπει νά ᾽νε σθεναρό, ῥιζοσπαστικό, ἀποτελεσματικό. Νὰ ἐ­λέγχῃ τοὺς πάντες· ὄχι μόνο τοὺς μικροὺς τοῦ ὄχλου, ἀλλὰ καὶ τοὺς μεγάλους ποὺ κατέχουν τὰ ὑψηλὰ ἀξιώματα. Ὑπάρχει σήμερα τέτοιο κήρυγμα; Δόξα τῷ Θεῷ ὑπάρχει, ἀδελφοί μου, παρ᾿ ὅλο ὅτι εἶνε σπάνιο